Doezumermieden ligt aan de westelijke rand van het Zuidelijk Westerkwartier bij Doezum en Peebos. Langs de westkant van het gebied stroomt de Lauwers op de grens met Friesland. Aan de zuidkant grenst Polder de Kaleweg aan de Doezumermieden. Beide zijn twee grote natuurgebieden met bijzonder waardevolle natuur. 

Kaart: Projectgebied Doezumermieden 

Kaart: Projectgebied Polder de Kaleweg

Opgave

De inrichting van dit gebied focust zich op het opheffen van de verdroging van de natuur en het versterken van het (cultuur)landschap. De opgave in deze gebieden is om een robuust natuurgebied te ontwikkelen waar de grondwaterstanden zijn ingesteld op de natte schrale hooilanden en trilveenvegetaties. Polder de Kaleweg is een van de weinige gebieden in Groningen waar veel grondwater (kwel) naar bovenkomt. Dat biedt een goede uitgangspositie voor het ontwikkelen van waardevolle natuur. Daarvoor zijn wel maatregelen in de waterhuishouding nodig. 

Langs Polder de Kaleweg loopt de Doezumertocht. Het Wetterskip heeft hier in het kader van de Kaderrichtlijn Water (KRW) een opgave liggen om de oevers natuurvriendelijk te maken en meer oeverplanten langs de oever te laten groeien. Samen met het Wetterskip verkennen we hoe we de opgaven voor natuurontwikkeling, KRW en kadeversterking kunnen combineren.

Kaart: Doezumertocht

Wat gaat er gebeuren? 

• Het besloten cultuurhistorisch landschap wordt benadrukt door op de hogere gedeelten van Polder de Kaleweg en in de Doezumermieden singels te herstellen. Lokaal heeft Staatsbosbeheer al enkele kleine natuurakkertjes aangelegd, speciaal voor vogels en insecten.
• Door het peil in de sloten op te zetten voeren we het water uit het natuurgebied minder snel af.
• Het gemaal in Polder de Kaleweg voert nu schoon grondwater direct af. We gaan het schone grondwater langer in het gebied vasthouden, door minder water direct weg te malen. Het water komt dan beter beschikbaar voor de natte schraallanden en vochtige hooilanden. Daar profiteren niet alleen de planten van, maar ook dieren als de watersnip en de zeldzame vlinder zilveren maan.
• De petgaten in de lage delen van het gebied groeien langzaam dicht met waterplanten, waar de zeldzame libel groene glazenmaker zijn eieren kan afzetten. In een later stadium ontwikkeld de vegetatie zich tot trilveen. Dat is een dicht vegetatiedek dat op het water drijft en waar veel zeldzame planten en dieren wonen. In de loop der jaren groeien de petgaten dicht met struweel en bos. De aanwezigheid van de verschillende stadia is zeer waardevol voor verschillende dieren en planten. Daarom worden nieuwe petgaten aangelegd of oude verboste petgaten weer opengehaald. Staatsbosbeheer werkt op dit moment aan het herstel van de variatie in ontwikkelingsstadia van de petgaten.
• We onderzoeken mogelijkheden om de waterstand in de Lauwers beter te reguleren. Zo voert de Lauwers het schone grondwater uit het natuurgebied minder snel af en verminderen we de verdroging van de natuur. We werken maatregelen uit om de afwatering van de erven aan de Peebos te kunnen waarborgen. 

Waar staan we nu? 

De gebiedsontwikkeling heeft al opgeleverd dat een zeldzame vlinder, genaamd de zilveren maan, weer gezien is. We gaan in 2025 een aantal peilbuizen aanbrengen om het grondwater te monitoren. Deze gegevens kunnen we later gebruiken als we de maatregelen uit het globale inrichtingsplan verder uit gaan werken. Staatsbosbeheer heeft in afstemming met de omgeving wandelroutes aangelegd in het gebied. 

De plannen voor dit gebied zijn opvraagbaar bij Prolander via info@zuidelijkwesterkwartier.nl.

Afbeelding: Schets Doezumermieden en Polder de Kaleweg