Polder de Dijken-Bakkerom ligt ten noorden van het dorp Boerakker. In 2021 hebben Provincie Groningen en waterschap Noorderzijlvest dit gebied ingericht voor natuurontwikkeling en waterberging. Daarbij ontstaat natte natuur. Polder de Dijken-Bakkerom omvat 200 hectare natuur en biedt ruimte aan 1,1 miljoen m3 water in perioden van hevige regenval. 

Kaart: Projectgebied Polder de Dijken-Bakkerom

Opgave  

De Polder de Dijken-Bakkerom maakt deel uit van het Natuurnetwerk Nederland. Dat betekent dat het gebied ingericht moet zijn als natuurgebied. Daarnaast is verdroging een uitdaging voor het bestaande natuurgebied. In de zomer is er te weinig water beschikbaar, waardoor het gebied last heeft van verdroging.  Om dat tegen te gaan wordt het waterpeil in de naastgelegen gebieden verhoogd. Zo zakt het water in Polder de Dijken-Bakkerom minder snel via de bodem naar de omgeving.  

In de naast gelegen Polder de Dijken is onderscheid te maken tussen twee delen: de Ottervallei en de Bevervallei. Door klimaatverandering komen in Nederland in de toekomst meer en heviger regenbuien voor, met wateroverlast tot gevolg. In de studie “Droge Voeten 2050” staan de maatregelen die nodig zijn om de inwoners op lange termijn te beschermen tegen wateroverlast. Eén van die maatregelen is de waterberging in Polder de Dijken-Bakkerom.

Foto: schets van het gebied Polder de Dijken-Bakkerom. Polder de Dijken bestaat uit de Ottervallei, de Bevervallei, de Noord-Oosthoek en Bakkerom Noord en Zuid. Tussen Bakkerom Noord en Bakkerom Zuid ligt het bestaande natuurgebied Bakkerom.

Wat hebben we gedaan? 

• Het gebied heeft een afwisseling van natte lage delen en hogere droge delen. Het hoogteverschil in het gebied is goed zichtbaar.
• De waterpeilen zijn verhoogd in het gebied. Zo verminderen we de verdroging van de natuur. 
• In de noordoosthoek is een deel van het maaiveld verlaagd om natte natuur te laten ontwikkelen. Langs de zuidkant is een kade aangebracht die min of meer de lijn van de vroegere Hooiweg volgt. Het kleinschalige landschap op de inversierug is bewaard gebleven en beter zichtbaar gemaakt door elementen in het landschap te accentueren en versterken. Een inversierug is een hoogte in het landschap. Een inversierug is lang geleden ontstaan, door een daling van de omliggende gronden.  Een inversierug vind je langs een voormalige beekloop. In dit geval langs de oude loop van het Oude diep.
• Rond het zuidelijk deel van natuurgebied de Bakkerom zijn de kades langs de Matsloot en het Wolddiep weggehaald. We hebben een slenk door het gebied gegraven.  De slenk voert water van de Matsloot naar het bos in de Bakkerom. Zo kan er ook in de zomer voldoende water het verdroogde natuurgebied instromen.  De ondiepe slenk is tegelijkertijd een paaiplaats voor vissen. De aanleg draagt daarmee ook bij aan de KRW-opgaven. Omdat de kades weg zijn, lopen de graslanden in dit gebied onder water als de waterstand in de Matsloot en het Wolddiep stijgt. De maatregel draagt daarmee ook bij aan het bergen van water in de boezem. De boezem is het hoofdsysteem van het waterschap, waar water doorheen wordt aan- en afgevoerd. 
• In de provinciale weg zat een nare bocht. Op verzoek van de bewoners is de is de inrichting van de weg aangepast en is de bocht weggehaald. Ook het naastgelegen fietspad is opgeknapt. Langs de weg zijn lage heggen geplant. 
• In de provinciale weg is een brug gebouwd. Dieren kunnen nu veilig van de Bakkerom naar Polder de Dijken trekken. De slenk loopt door onder de brug. Op deze manier kan er water in de Bevervallei stromen als het in de Bevervallei te droog wordt. Rond het waterbergingsgebied liggen kades met geleidelijke taluds. Zo zijn ze goed beheerbaar. Een talud is een schuin vlak langs een sloot, rivier of meer. 
• Naast gemaal De Dijken aan de Matsloot is een waterinlaat aangelegd om het water in te laten als de waterberging in gebruik wordt genomen.
• Bij de waterinlaat en het gemaal is een vislift geplaatst. Hierdoor kunnen vissen ongehinderd van de Matsloot naar de Ottervallei zwemmen en weer terug. Het gemaal is uitgerust met een visvriendelijke pomp.
• Door het gebied zijn twee wandelroutes aangelegd die wandelaars ook langs de uitkijktoren brengt. Op verschillende punten langs de route staat informatie over het gebied. Langs de Dijkweg is een boomgaard aangelegd met een picknickbank. Je kan hier nu heerlijk pauzeren op je fiets of wandeltocht.

Waar staan we nu?

De aanleg van het natuur- en waterbergingsgebied is afgerond in 2021. Staatsbosbeheer heeft het gebied in eigendom en beheer. Staatsbosbeheer en waterschap Noorderzijlvest hebben afspraken gemaakt over de inzet van de waterberging en het onderhoud van de kaden en waterwerken.

In 2024 is het nieuwe wandelpad en de uitkijktoren geopend voor bezoekers. Op de website van Staatsbosbeheer vindt u de twee wandelroutes, de blauwe wandelroute en de rode wandelroute. Op de wandelroutes staan QR-codes die u leiden naar meer verhalen over het gebied. Let op: alleen op de blauwe route zijn honden toegestaan. Op de rode route zijn honden niet toegestaan.

De plannen voor dit gebied zijn opvraagbaar bij Prolander via info@zuidelijkwesterkwartier.nl.

Op maandag 21 februari 2022 is waterberging De Dijken – Bakkerom voor het eerst ingezet, enkele maanden na de oplevering eind 2021. In deze video laten we zien hoe dat ging.