Tot ziens vanaf de in de gebiedsontwikkeling Zuidelijk Westerkwartier gerenoveerde Klaas Doornbosbrug! Op de achtergrond het gebouwde gemaal Lettelbert en natuur- en waterbergingsgebied De Drie Polders.

Hoe kijk je terug op de afgelopen tien jaar?

“Die zijn voorbijgevlogen! De provincie Groningen vroeg me in 2015 om als projectleider en secretaris aan de slag te gaan. Het idee was om niet vóór, maar mét de mensen in het gebied een plan te maken. Er lag een grote opgave voor natuurontwikkeling in het Zuidelijk Westerkwartier, vaak in combinatie met waterdoelen, en op drie plekken ook voor waterberging. Hoe die opgaven ingevuld moesten worden, stond vooraf niet vast. Daarover zijn we per deelgebied in gesprek gegaan met de bewoners en gebiedspartners om per gebied samen tot een gedragen plan te komen.

Van 2015 tot en met 2017 hebben we in circa veertig schetsbijeenkomsten en gebiedsavonden, minimaal twee per deelgebied, de conceptplannen opgesteld. Dat heeft mooie en ook verrassende ontwerpen opgeleverd. Een mooi voorbeeld is het plan van de belangenvereniging in Polder de Dijken-Bakkerom. De vereniging was eerst tegen de opgave voor waterberging in het gebied, maar werkte uiteindelijk een eigen plan uit dat ook zeer geschikt bleek. Ik schat dat tussen de 80 en 90% van hun plan uiteindelijk definitief werd: een win-win-situatie! Het plan werd uiteindelijk uitgevoerd zonder grote bezwaren vanuit het gebied.”

Hoe ben je begonnen bij Prolander en welke ontwikkeling heb je doorgemaakt?

“Ik ben er ingerold. Vroeger wilde ik boer worden. Ik heb de landbouwschool gedaan, maar het was geen gunstige tijd om in Nederland een boerenbedrijf te beginnen. Toen ging ik het landbouwonderwijs in: voor de klas staan vond ik fantastisch, helaas viel de opleiding zelf me tegen. Ik besloot me vervolgens in te schrijven voor de hogere landbouwschool, toen ik gebeld werd door Staatsbosbeheer. Ze zochten iemand met kennis van het platteland die goed kan presenteren en met boeren overweg kan. Zo kwam ik voor Staatsbosbeheer te werken. Van eind jaren zeventig tot begin jaren tachtig werkte ik mee aan de campagne tegen de iepenziekte. Daarna was ik een jaar of 8 opzichter. Sinds die tijd ben ik altijd bezig geweest met gebiedsontwikkeling en natuur. Voor de Landinrichtingsdienst, de latere Dienst Landelijk Gebied, werkte ik door heel Groningen in commissies die zich bogen over ruilverkavelingen en herinrichtingen. In 2015 droeg het Rijk de taken van de Dienst Landelijk Gebied over aan de provincies. Daar kwam Prolander uit voort.”

Wat waren hoogtepunten in je werk?

“Een hoogtepunt was de samenwerking met gebiedspartners en omwonenden in de periode van 2015 tot en met 2018. Dat was een intensieve maar ook mooie tijd, waarin we veel plannen hebben opgesteld. Daarna begonnen we samen met ingenieursbureaus de eerste plannen uit te werken. De oplevering van gebieden in 2021 en 2022 was zeker ook een hoogtepunt. In 2022 moest de nieuwe waterberging bij Polder de Dijken-Bakkerom al worden ingezet – een spannend moment.

We zijn nu bezig met planvorming in Dwarsdiep, een groter gebied. Een aantal mensen daar zegt: als jullie het zo mooi weten te maken als Polder de Dijken-Bakkerom, dan ben ik vóór. Dat is natuurlijk leuk om te horen. Ik ben trots op het Prolander-team en de samenwerking met beide opdrachtgevers, provincie Groningen en waterschap Noorderzijlvest, en iedereen die bij de gebiedsontwikkeling van het Zuidelijk Westerkwartier betrokken was.”

Gebiedsontwikkeling roept soms ook weerstand op. Hoe ga je daarmee om?

“Weerstand vind ik niet erg, maar ik hou er niet van wanneer mensen twijfelen aan mijn bedoelingen of zaken verdraaien. Het is belangrijk om benaderbaar te blijven, om goed te luisteren en ook te doen wat je zegt. Uiteindelijk hebben we een maatschappelijk doel: nieuwe natuur en droge voeten, met oog voor de omgeving. Ik sta graag voor groepen en krijg er energie van om met mensen in gesprek te gaan. Daar groei je wel in. Toen ik jonger was had ik meer het hart op de tong. Nu denk ik meer na over mijn antwoorden, vooral als iets bestuurlijk gevoelig ligt.”

Wat is het belangrijkste dat je in de afgelopen 10 jaar hebt geleerd?

“Ik heb geleerd om op de juiste momenten geduldig te zijn. Ik heb bijvoorbeeld de neiging om in een werkgroep een stap over te slaan omdat het me anders te lang duurt. Anderen hebben me meer de waarde van stapsgewijs werken doen inzien. Iets anders wat ik geleerd heb: wees eerlijk, doe wat je zegt en zeg wat je van plan bent te gaan doen. Daar open en eerlijk over zijn is niet altijd wat mensen willen horen, maar duurt wel het langst.”

Prolander gaat door met de gebiedsontwikkeling in het Zuidelijk Westerkwartier. Wat zou je je opvolgers en team willen meegeven?

“Blijf jezelf, ga door op de ingeslagen weg maar doe het op je eigen manier. Zorg voor draagvlak, doe wat je zegt en zeg wat je doet. Dan weet ik zeker dat er een goed team staat dat ook de volgende stappen in de gebiedsontwikkeling positief gaat zetten en samen met de opdrachtgevers, gebiedspartners en bewoners mooie resultaten zal boeken. Daarbij wens ik mijn opvolger Gert Woldendorp natuurlijk veel plezier en succes!”

Wat ga je doen als je met pensioen bent?

“Van links en rechts gaven mensen mij tips en adviezen. Een goed advies dat ik heb gekregen is om een paar maanden open te laten. Ik moet mijn weg hierin nog vinden. Ik wil in elk geval weer gaan tennissen, meer gaan reizen met mijn vrouw en vrijwilligerswerk gaan doen - zonder meteen overal in te duiken.”